‘Laiklik elden gidiyeah!’ diyen büyükbaba ile ona ‘sen önce dişlerini temizle!’ diyen laikçi teyze aynı kişi… Kaybettim diye üzülen aday ile belediyeyi aldım diye sevinen de aynı kişi. Bu topraklarda herkes birbirinin aynı… . . . Sersemin birini konferans vermek üzere bir üniversiteye davet etmişler, o da Atatürk hakkında çirkin bir söz söylemiş. Olayın üzerinden beş yıl geçtikten sonra ısıtıp servis etmişler. İyi bir üniversitede hukuk eğitimi gören cevval, girişken ve ışıklı bir genç adam yorumluyor meseleyi. “Hukukun olduğu bir devlette bu adama ülkeye giriş yasağı konur, onun konuştuğu üniversitenin rektörü görevden alınır, dinleyicilerin hepsinin okuldan ilişiği kesilir, alkışlayanlar hakkında dava açılır ve üst hadden cezalandırılır, o adamın kitabını yayınlayan yayınevi kapatılır, yayınevi sahipleri cezaevine tıkılır.” Gülüp karşılık vermek zorunda kalıyorum, “İki gündür memleket idaresinde antidemokratik ve gayrihukuki uygulamalardan şikayet eden adam sen değil miydin? Umarım sen okulu bitirip memlekete başkan adayı olmadan önce parlamenter rejime döneriz de başkan maşkan olmazsın… Eğer olursan milletçe memlekette yandık demektir. . . . Biz buyuz… İyi üniversitelerde yüksek bölümler okuyan şıkır şıkır gençlerimiz de tıpkı ‘laiklik elden gidiyeah!’ diyen büyükbaba ile ona ‘sen önce dişlerini fırçala’ diyen teyze gibi. Hukuk, demokrasi, hakkaniyet bizim nasiyemizde yok. Kültürümüzde yok… Mayamızda yok… Hiç olmadı. Tutumundan şikayet ettiğiniz adamı indirdiğiniz yere kimi oturtursanız oturtun aynı şekilde davranacaktır. . . . Herkes bastırmaktan, herkes susturmaktan bahsediyor. Herkes sıranın kendisine gelmesini bekliyor. Herkes günü geldiğinde yapacaklarını planlıyor. Hak, hukuk, nesafet, adalet… Bu kavramların tanımını yapacak aydın yok. Lambası kırılmış sokaklara döndü memleket. Siyahı ve beyazı var bu toplumun, ama rengi yok… Herkes aynı adam. . . . Bugün Afyon’da odaya kapadıkları bir garip göçmeni demir çubuklarla döven gençleri görünce ürpererek fark ettim. Demek ki; Esad’ın şebbihaları da çıkar bu toplumdan, kafesin içinde adam yakan Işidci de, Yeni Zelanda’da mescit basıp çiçek sular gibi şarkı söylereyek insan öldüren şeytan da, Din, iman, hemşehrilik, ortaklık, dava, intikam, rövanş, kısadan kâr gibi bir takım kavramlar etrafına insanları toplayıp onları canavarlaştıran yüzlerce Hasan Sabbah çıkar… Hepsi aynı adam çünkü. Ama gerçek bir hukuk adamı çıkmaz bu toplumdan artık. Gerçek bir şair, gerçek bir sanatçı, gerçek bir edebiyatçı, gerçek bir çevreci, gerçek bir mimar, gerçek bir şehirci, gerçek bir şehremini çıkmaz. . . . Dün görece özgün renkleri vardı bu toplumun. Beyaz kargalar gibi arz ı endam ederdi insanlar arasında. Farklılıkları ve renkli kişilikleriyle dikkat çeker saygı görürlerdi. Artık yok onlar da. En son ne zaman gördünüz çocuklarla oynayan bir yaşlıyı, dans eden bir adamı, statü sahibini suçlayan bir savcıyı, zengini mahkum eden mahkemeyi? Sizi mest eden bir şarkı bestelendi mi yakınlarda, bir Turist Ömer var mı çevrenizde, yahut Nubar terziyan… Zarafeti karşısında hayranlık duyduğunuz bir yeni binaya girdiniz mi, sizi en son kim çıkarsız bir gülüşle, zarif bir baş eğişle, sıcak bir elle selamladı? Sizi hülyalı alemlere salan bir yeni şiir yazıldığını işittiniz mi? Delisi kalmadı mahallelerin, sokakların var mı ötesi? . . . Özgün adamlar çıkmaz bizim memleketten…
