Kavurmayı sadece “öğle” yemeğinde tüketin
Kurban Bayramı denilince akla ilk olarak yenilmesi gelenek haline gelen “kırmızı et” geliyor. Kırmızı et hiç kuşkusuz içerdiği kaliteli protein, demir, çinko, selenyum, manganez gibi mineraller; B12, B6 vitaminleriyle sağlıklı beslenmenin olmazsa olmaz besinlerinin başında geliyor. Ancak her zaman olduğu gibi Kurban Bayramı’nda da et tüketimine dikkat etmek çok önemli. Çünkü bayramda aşırı miktarda tüketilen, yağlı tarafları tercih edilen ve uygun koşullarda pişirilmeyen etler özellikle kalp hastalarında damar tıkanıklığını artırıyor, hatta kalp krizini tetikleyebiliyor. Ayrıca etin aşırı tüketimi sindirimi güçleştirdiği için özellikle midesiyle sorun yaşayan kişilerde; reflü, hazımsızlık ve kabızlık gibi problemler ortaya çıkabiliyor. Kurban Bayramı’nda gelişebilecek bir diğer tehlike ise besin zehirlenmeleri. Acıbadem Fulya Hastanesi’nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Hande Seven Avuk, bayramda sağlığınızdan olmamanız için et tüketiminde dikkat etmeniz gereken noktaları anlattı.
BUNLARI YAPIN
Eti, kesimin hemen sonrasında değil, buzdolabında en az 24 saat beklettikten sonra tüketin. Aksi halde et sert olacağı için hazımsızlık sorunları gelişebiliyor. Ayrıca bozulma riskine karşı taze eti buzdolabında en fazla bir gün saklayın. Eğer uzun süre saklamanız gerekiyorsa, tüketeceğiniz miktarı ayırıp, geri kalanını derin dondurucuda bekletin.
Vücudumuzun hastalıklara karşı dirençli olabilmesi, büyüme ve gelişmenin sürdürülmesi, kas dokusunun korunması için düzenli olarak protein almamız şart. Kırmızı et de, vücut tarafından yüksek oranda kullanılabilen iyi kalitede protein kaynakları arasında yer alıyor. Ancak içeriğinde doymamış yağ nedeniyle vücudumuza yarar yerine zarar vermemesi için bayramda tüketim miktarına dikkat etmemiz çok önemli. Aksi halde kırmızı etteki doymuş yağlar okside olup damar tıkanıklığına; bağışıklık sistemini baskılayan inflamatuar bileşenler de vücutta artıp kalp, diyabet ve kanser gibi hastalıklara neden olabiliyor. Kurban Bayramı’nda günlük tüketmeniz gereken et miktarı; almanız gereken protein miktarı ve yumurta, süt ile süt ürünleri ile kuru baklagiller gibi protein içeren diğer besinleri ne kadar tükettiğinize göre değişiyor. Ancak sağlıklı bir yetişkin için ortalama günlük 3-4 köfte büyüklüğünde (90-120 gr) et tüketimi yeterli sayılıyor.
Kısık ateşte ve yavaş yavaş pişirerek etin iyi pişmesini sağlayın. Hızlı pişirirseniz protein ve B vitamini kaybı oluşmasının yanı sıra, çiğ kalan ette üreyen mikroplar besin zehirlenmelerine neden olarak bayramınızın keyfini kaçırabilir. Eti fırında sulu olarak pişirirseniz, besin kaybını en aza indirebilirsiniz.
Etin içeriğindeki doymuş yağlar ile etin pişmesi sırasında oluşan bazı bileşikler kanserojen etki gösterebiliyor. Hem bu nedenle hem de ette bulunan demirin emilimini arttırabilmek için yanında bol limonlu salataya ve sebze yemeklerine mutlaka yer verin Ayrıca, proteinli yiyeceklerin içeriğinde lif bulunmuyor. Et yemeğinin yanında tüketeceğiniz salata ile zeytinyağlı sebze yemekleri liften zengin beslenmiş olup, kabızlık ile şişkinlik gibi sindirim sorunları yaşamanızı önlüyor.
Kurban Bayramı’nda yetersiz lif ve sıvı alımı nedeniyle yaşanabilecek sağlık sorunlarının başında kabızlık geliyor. Sağlıklı bir sindirim sistemi, iştah kontrolü, yiyecek ya da çevresel yollardan alınabilecek toksinlerin vücuttan uzaklaştırılabilmesi için su şart! Bu nedenle vücudunuza yeterli sıvı alımını sağlayabilmek için günde 8-10 bardak su tüketmeniz çok önemli. Buna ilave olarak çay, bitki ya da meyve çayları, maden suyu, ayran, kefir gibi sağlıklı içeceklerle de sıvı alımınıza katkı sağlayabilirsiniz.
BUNLARI YAPMAYIN
Lezzetli olmayacağı endişesiyle etin genellikle yağlı kısımlarını kullanıyoruz. Buna bir de ilave yağ kattığımızda miktar çok daha artıyor. Bayramda yağlı etler tüketildiğinde veya yemeği ilave yağ katıldığında kolesterol düzeyinin artması sonucunda tansiyon yüksekliği, damar tıkanıklığı ve inme gibi sağlık sorunları gelişebiliyor. Beslenmenizde yağ tüketimini azaltmanın en kolay ve güvenli yolu ise yemeğe eklenen yağı azaltmak olacaktır. En yağsız etin içerisinde bile pişirme için gerekli olan yağ bulunduğu için et yemeğini, örneğin kavurmayı pişirirken ilave yağ kullanımından kaçının. Eğer, kısık ateşte, ızgara ya da fırında et yemeklerini pişirirseniz yağ kullanma ihtiyacınız ortadan kalkacaktır.
Hayvansal yağdan zengin beslenmek; damar tıkanıklıkları, kalp krizi, yüksek tansiyon, diyabet, obezite ve kanser gibi hastalıkların en önemli nedenini oluşturuyor. Bu yüzden et tüketirken görülebilir yağlarından ve kuyruk yağından mümkün olduğunca kaçının. Beslenmenizden hayvansal yağ tüketimini azaltıp, zeytinyağı, fındık yağı, ceviz, fındık, badem, keten tohumu gibi yağlı tohumların içeriğinde bulunan bitkisel yağ tüketiminize önem verin.
Karaciğer, beyin, dalak, böbrek gibi sakatatların içeriğinde protein, B vitaminleri, demir, çinko gibi mineraller bulunsa da, yüksek kolesterol içeriğine sahipler. Bu nedenle özellikle kalp sağlığı açısından tüketilmemesi gerekiyor.
Et kızartıldığında beslenmenizde hem yağ tüketimi artıyor, hem de kızartma sırasında bitkisel yağların yapısının bozulması sonucu kanserojen bileşikler ortaya çıkıyor. Bu durum sağlık faydaları oldukça önemli olan kırmızı etin besin değerinin azalmasına neden oluyor. Kırmızı eti, haşlama, ızgara ya da fırında pişirmek en sağlıklısı. Ancak, bayramda “mangal yapayım” diyenlerdenseniz köz ile etin arasında 15 santimlik bir mesafe olmasına ve etin harlı ateşte pişmemesine dikkat edin. Çünkü tıpkı kızartılmış yağ gibi mangalın da kanserojen etkisi bulunuyor.
Yeterli ve dengeli beslenebilmek, günlük alınması gereken besin gruplarında yetersizliğe neden olmamak ve tek tip beslenmekten kaçınmak için eti ya öğle ya da akşam yemeğinizde tüketin. Her öğünde et tüketimi fazla protein, yağ alımını arttırabileceği gibi sebze yemeğinizi ihmal etmenize de neden olacaktır. Kavurmayı ise sadece öğle yemeğinde tüketin, çünkü yağ ve tuz içeriği zengin olmasının yanı sıra, protein ağırlıklı olan bu öğünün sindirim zordur; bu nedenle sindirimi vücutta uzun sürerek gece boyu reflü, gastrit gibi sindirim sorunlarına davetiye çıkarabilir.
