Almanyalı İş Adamı İlyasoğlu Türkiye’de kalifiye eleman sorunu var
Hakan AytaşVelbert, 13 Aralık (DHA)-Almanya’nın Velbert kentinde, beyaz eşya ve otomobil sektörüne metal parçalar üreten Prinz Metall GmbH şirketinin Genel Müdürü İsa İlyasoğlu, yapısal sorunlar nedeniyle Türkiye’de yatırım yapmanın güç olduğunu söyledi. İstanbul Silivri’de açtığı Prens Makine Metal Enjeksiyon Ltd. Şirketi’ni bir süre önce kapatmak zorunda kaldığını ifade eden İş Adamı İlyasoğlu, Türkiye’de en büyük sorunun ise, kalifiye eleman bulamama olduğunu vurguladı. İsa İlyasoğlu, Türkiye’de iş dünyasına yönelik teşviklerin yetersiz olduğunu da ileri sürdü.
Kalifiye eleman bulamayınca ürünler defolu çıktı
Almanya’daki işlerinin bir kısmını Türkiye’ye kaydırmak ve orada ürettiği ürünleri tekrar Almanya’ya ihraç etmek amacıyla İstanbul’a yatırım yaptığını belirten İsa İlyasoğlu, ‘Metal, alüminyum, zamak enjeksiyon üzerine yatırım yapmıştık. İstanbul’da büyüdüğüm için alt yapının orada müsait olduğu kanaatine varmıştım. Ama İstanbul’un da yetişmiş eleman, yedek parça ve alt tedarikçi zincirinin iyi oturmamasından dolayı bu işe elverişli olmadığını gördüm. Ürettiğimiz ürünler ciddi manada defolu oldu. Çünkü biz Almanya’ya üretim yapıyorduk ve Almanya’da bir üründe tolerans bir kağıdın kalınlığı kadardır, ölçüde değişiklik olmaması lazım. İstanbul’da yetişmiş eleman eksikliğinden, kalite bilincinin düşük oluşundan ve tedarikçi zincirinin iyi olmamasından parça bir bakıyorsunuz iyi geliyor, bir bakıyorsunuz iyi gelmiyor. Dolayısıyla buradaki müşterilerimizin memnuniyetsizlikleri ortaya başladı; üretimimizi tekrar Almanya’ya geri getirmek zorunda kaldık’ diye konuştu.
‘2,5 milyon Euro civarında zarar ettim’
Türkiye’de kurduğu ve kapatmak zorunda kaldığı fabrika nedeniyle 2-2,5 Euro civarında zarar ettiğini dile getiren İlyasoğlu, ‘Ama yukarıya doğru hesapladığımızda 15-20 milyon Euro gibi bir zarar oldu. Türkiye’nin çok ciddi manada yapısal sıkıntıları var. Bunların başında ara eleman, yetişmiş personel geliyor. Nüfus 40 milyonken de 80 milyonken de meslek liselerinin aynı oluşu, yeni meslek okullarının açılmaması, öğrencilerin eğitilmemesi, insanlarımızın kendilerini yetiştirecek ortamların oluşturulmamasından kaynaklanıyor. Usta ve teknikerlerin bulunmayışı, yeterince torna, tesviye öğrencilerinin bulunmamasından kaynaklanan sıkıntılar var’ dedi.
‘Teşvikler yetersiz’
Türkiye’de girişimcilere yeteri kadar teşvik verilmediğini ileri süren İş Adamı İsa İlyasoğlu şunları söyledi ‘ Türkiye’de teşvikler konusunda da ciddi sıkıntılar var. Her ne kadar, ‘biz teşvik programı hazırladık’ deseler de, mesela Almanya’ya bakıyorsunuz, Almanya’nın doğusunda aldığınız her türlü makinenin yüzde 50’sini devlet hibe ederken, Çek Cumhuriyeti yüzde 40 hibe sağlarken, Türkiye’de hibeyi bırakın teşvik anlamında bir kredi dahi yok. ‘KDV’den indirim yaptım’ diyor veya ‘kazanacağın paradan indirim yaptım’ diyor. Bu şekilde bir teşvik olmaz. Düşünün yılda 2 milyon Euro ciro yapan bir fabrikayı, Türkiye’ye aşamalı da götürseniz size 400-500 bin Euro bir maliyeti vardır bunun. Siz devlet olarak 2 ya da 3 yıl geri ödemesiz bunları kredilendirmezseniz bunu adı teşvik değildir ve kimse de gelmez. Zaten ben de Türkiye’de öyle ciddi bir yatırım olduğunu düşünmüyorum. Mesela şu anda Özbek hükümeti yüzde 70’e kadar kredi kullandırıyor. Çok doğru, güzel bir şey. Belki önümüzdeki yıllarda 15-20 milyon Euro Özbekistan’a bir yatırım yapma planımız var.?
